ไขข้อข้องใจ ทำไมอากาศเย็นยิ่งทำให้เราหิวหนัก? เปิด 3 กลไกสมองที่สั่งให้เรากิน

ไม่ใช่แค่มโน! อากาศเย็นกำลังกระตุ้นกลไกสมองโบราณที่สั่งให้คุณ 'กิน' เพื่อเอาชีวิตรอดโดยที่คุณไม่รู้ตัว

       เมื่ออุณหภูมิภายนอกลดลง หลายคนจะสังเกตเห็นว่าความอยากอาหารของเราจะเพิ่มขึ้นเป็นพิเศษ และมักจะโหยหาอาหารที่หนัก และเข้มข้นกว่าปกติ นี่ไม่ใช่แค่ความรู้สึกส่วนตัว แต่เป็นปฏิกิริยาทางสรีรวิทยา และสัญชาตญาณที่ฝังอยู่ในสมองของเรามาตั้งแต่บรรพบุรุษ
นักวิจัยพบว่ามีกลไกหลัก 3 ประการที่กระตุ้นให้เราหิวมากขึ้นเมื่ออากาศหนาว ซึ่งทั้งหมดเกี่ยวข้องกับการรักษาความอยู่รอด และความอบอุ่นของร่างกาย

3 กลไกทางชีววิทยาที่สั่งให้เรากินมากขึ้น

1. สัญชาตญาณเอาตัวรอด 

นี่คือโปรแกรมเก่าแก่ที่ยังคงทำงานอยู่ในสมองของเรา ตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษที่ต้องล่าสัตว์ และเก็บสะสมอาหารในช่วงฤดูหนาวที่ทุรกันดาร สมองจะตีความว่าความหนาวเย็นเท่ากับการขาดแคลนอาหาร และสั่งให้เรารับประทานอาหารที่มีปริมาณแคลอรีสูงเพื่อสร้างไขมันสำรองไว้เป็นฉนวนกันความหนาวเย็น และเป็นพลังงานสำรอง งานวิจัยแสดงให้เห็นว่าปริมาณแคลอรีที่เราบริโภคจะเพิ่มสูงขึ้นในช่วงอุณหภูมิที่ลดลง

2. การควบคุมอุณหภูมิ 

เมื่ออุณหภูมิร่างกายแกนกลางเริ่มลดลง ระบบภายในจะตอบสนองด้วยการกระตุ้นความหิว การรับประทานอาหารคือวิธีธรรมชาติที่เร็วที่สุดในการสร้างความร้อนภายใน โดยเฉพาะเมื่อร่างกายต้องย่อยอาหารที่มีโปรตีน และคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน นักวิจัยชี้ว่าเมื่อเรารู้สึกอุ่น ร่างกายจะรู้สึกอิ่ม และพึงพอใจมากกว่า

3. ผลกระทบจากแสงสว่าง 

ความสั้นลงของช่วงเวลากลางวัน และบรรยากาศที่มืดครึ้มขึ้นยังส่งผลต่อสารสื่อประสาทที่ควบคุมอารมณ์ และความอยากอาหาร เมื่อช่วงเวลากลางวันสั้นลง และมืดเร็วขึ้น เรามักจะรับประทานอาหารได้มากขึ้น และเร็วกว่าปกติ เพื่อแสวงหาความรู้สึกสบายใจ และพลังงาน

วิธีจัดการความหิวอย่างชาญฉลาดในหน้าหนาว

การตอบสนองต่อความหิวตามสัญชาตญาณด้วยอาหารที่มีน้ำตาลสูง หรือไขมันหนักอาจทำให้เกิดภาวะพลังงานตก และทำให้น้ำหนักเพิ่มขึ้นได้ ดังนั้นเราควรเลือกอาหารที่ให้ความอบอุ่น และอิ่มนานอย่างมีคุณค่าทางโภชนาการ

  1. เริ่มต้นด้วยคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน เช่น ข้าวโอ๊ต หรือโจ๊กข้าวกล้องในมื้อเช้า เพราะคาร์โบไฮเดรตเหล่านี้จะถูกย่อยช้า ๆ ทำให้เกิดกระบวนการที่ร่างกายผลิตความร้อนอย่างต่อเนื่อง และยาวนาน
  2. เพิ่มโปรตีน และใยอาหารในมื้อหลัก เน้นซุปข้น สตูว์ หรือแกงที่ใส่ถั่ว และผักรากต่าง ๆ เพื่อเพิ่มความอิ่ม และช่วยย่อยช้า
  3. เปลี่ยนของว่าง แทนที่จะเลือกขนมขบเคี้ยวที่มีน้ำตาลสูง ซึ่งให้พลังงานอย่างรวดเร็ว และตกลงอย่างรวดเร็ว ควรเปลี่ยนเป็น ถั่ว และเมล็ดพืช หรือ ผลไม้แห้ง (ปริมาณเล็กน้อย) ซึ่งอุดมด้วยโปรตีน และไขมันดีที่ให้พลังงานยาวนาน
  4. จิบเครื่องดื่มอุ่น ๆ เลือกชาสมุนไพร หรือน้ำผลไม้อุ่น ๆ (เช่น น้ำแอปเปิลอุ่นผสมเครื่องเทศ) แทนการดื่มชา หรือกาแฟมากเกินไป เพื่อรักษาอุณหภูมิร่างกายให้คงที่

การเข้าใจว่าความหิวในฤดูหนาวเป็นเรื่องปกติทางสรีรวิทยา จะช่วยให้เราสามารถควบคุม และเลือกอาหารที่ดีต่อสุขภาพได้ง่ายขึ้น

บทความแนะนำเพิ่มเติม